Imágenes de página
PDF
ePub

"frustra de præscientia lis movetur, ubi constat ordinu"tione potius, et nutu omnia evenire." Institutio, lib. iii. cap. 23. sect. 6.

66

Indeed he freely confesses, that his doctrine, as well of election as of reprobation, runs counter not only to the common opinion, but to that of celebrated writers, in all ages: "Vulgo existimant Deum, prout cujusque me- . "rita fore prævidet, ita inter homines discernere ; quos ergo sua gratia fore non indignos præcognoscit, eos in "filiorum locum cooptare; quorum ingenia ad malitiam "et impietatem propensura dispicit, eos mortis damna❝tioni devovere. Sic, interposito præscientiæ velo, elec"tionem non modo obscurant, sed originem aliunde "habere fingunt. Neque hæc vulgo recepta opinio "solius vulgi est; habuit enim sæculis omnibus magnos "authores. Quod ingenue fateor, ne quis causæ nostræ "magnopere obfuturum confidat, si eorum nomina contra "opponantur. Certior est enim hic Dei veritas, quam "ut concutiatur, clarior, quam ut obruatur, hominum "auctoritate." Instit. lib. iii. cap. 22. sect. 1. It should, however, be remarked, that the great names, to which he alludes, are not those of the Scholastics alone, but likewise of the Fathers, for he not only attempts to refute the subtilty of Aquinas, (" Thomæ argutiam,

Thomæ argutiolam," sect. 9.) but admits the following to be the received sentiments of Ambrose, Origen, and Jerome, making a distinction in favour of Austin: "At Ambrosius, Origenes, Hieronymus cen"suerunt, Deum sua gratia inter homines dispensare, "prout ea quemque bene usurum præviderit. Adde et "Augustinum in ea fuisse aliquando sententia; sed, cum melius in Scripturæ cognitione profecisset, non "retractavit modo ut evidenter falsam, sed fortiter con"futavit." Ib. sect. 8.

66

In the subsequent notes it will be seen, that the tenet of the Schools upon this intricate question widely dif

fered from that of Calvin; and yet has it been imagined, that, at the period immediately preceding the Reformation, the Church of Rome was truly Calvinistical. Of all the Sententiarii, Aquinas attributed most to the agency of divine grace; it will nevertheless appear, that his ideas were, in truth, of a directly opposite tendency. Zuingle thus briefly and correctly states them: "Thomæ Aquinatis (modo recte meminerim ejus "philosophiæ) de prædestinatione sententia talis fuit; "Deum, cum universa videat, antequam fiant, hominem "prædestinare, tum scilicet, cum per sapientiam viderit, "qualis futurus sit." Opera, vol. i. p. 367. But upon this point, as the language of the Schools will speak sufficiently for itself, it seems unnecessary to enlarge. Perhaps, however, it may be requisite to point out, from publications of the time not strictly Scholastical, that similar opinions were taught in the Church at large. In the Sermons of Bernard de Bustis, who flourished about the year 1480, and who composed the Services "de "Conceptione B. Virginis," and "de Nomine Jesu," received into the Offices of the Church, (Cave's Histor. Literar. vol. ii. p. 196.) these passages occur. "Scientia "Dei de futuris contingentibus non est ita determinata, "sicut est de necessariis, sed est conditionata." vol. i. p. 206. ed. 1503. "Et verum est, quod ipse Deus, qui "vere est misericors, salvaret omnes, si ipsi se dispone"rent. Licet, quia ipsi se non disponunt, ideo non salMagnes etiam habet virtutem attra"hendi ferrum, et semper attrahit, nisi ferrum oleo "inungatur, per quod virtus magnetis impediatur. Et "hoc non est ratione magnetis, cujus virtus est indif"ferens ad omne ferrum, sed alterius impedientis. Et "similiter Deus naturaliter est misericors, et omnes pa"ratus ad se clementer trahere." Ibid. vol. ii. p. 197. “Magister in i. dist. 40. dicit, ‘Prædestinatio est quæ'dam comparatio, qua Deus elegit, quos voluit, ante

"vantur.

[ocr errors]

'mundi constitutionem;' sed dices, Ergo est perso'narum acceptor.' Respondeo, quod non sequitur; 66 nam ipse Deus ex hoc non acceptat personas, sed me"rita, et damnat demerita. Et ideo non omnes prædes"tinavit, quia prævidit quosdam in peccata duraturos. "Unde illos tantum prædestinavit, quos recte finituros "cognovit." Ibid. p. 198. Such was the popular creed not long before the Reformation. That at the period immediately preceding it, and at its very commencement, the doctrine of the Church remained the same, is evident from the controversy of Fevre D'Etaples, (Faber Stapulensis,) who was particularly patronised by Margaret Queen of Navarre, and persecuted for supposed heresy by the Sorbonne of Paris. Among other accusations, he was thus charged by Natalis Beda, whose censure of him was approved by the Sorbonne, (see Bayle's Life, note f.) as having maintained the position of Necessity, in his Commentary upon the 9th chapter of the Romans, which was published in the year 1515. "Quod vero adjicit, scilicet, posse salvari non est in "hominis voluntate, potestate, aut operibus, plane he"reticum est, et perniciossime scriptum. . . . . Quid "redolere aliud videtur, nisi quod omnia futura de ne"cessitate accidant, quasi, quodcunque agat homo, aut

66

.....

non agat, jam de eo latum sit judicium; neque si "omnia justissima operetur, aut quæque perversa, illi "nihil conferre potest, sed Dei sola præscientia et electio. "Quo quidem dogmate toties non solum per Ecclesiam, ❝sed per omnes cum fide philosophantes reprobato, quid

66

magis exitiale moribus? Quid amplius omni politiæ "Christianæ damnosum? Stupeo totus ego sane con"siderans hominem, qui, inter Catholicos nutritus doc❝tores, tam facile in eorum potuit legere libris, divinam præscientiam nihil prorsus rerum contingentiæ et li"bertati voluntatis obsistere, et tam crebro publicis in "disputationibus ac concionibus ad populum nodum il

66

"lum dissolutum audivit, ac aperiri lucidius; orbi etiam "nostro avo præsumpsit ejusmodi errorum rarsus pro"ponere tenebras." tenebras.” Annot. Natal. Bedæ in Jac. Fabrum Stapulen. Libri duo. Propos. 59. ed. 1526. But, perhaps, not the least convincing testimony may be found in the service of the Church itself, where the subsequent prayer occurs: "Omnipotens Sempiterne Deus, " qui vivorum dominaris simul et mortuorum, omniumque misereris, quos tuos fide et opere futuros esse præ“noscis, te suppliciter exoramus, &c." Missale ad Usum Sarisb. Orationes General.

[ocr errors]

Page 148, note (5).

Quantum ad secundum a quibusdam moventur dubia de prædestinatione. Et primo quæritur, "Cur me fecit Deus, ut damnaret." Quibus respondendum est, quod nullos fecit Deus ad ipsos condemnandum, cum velit omnes homines salvos fieri, quantum in se est, dando scilicet antecedentia ad salutem, puta naturam rationalem, et gratiam offerendo, sed ipsam recipere recusamus. Nic. de Orb. lib. i. dist. 41.

Deus habet præscientiam etiam de peccatis; sed prædestinatio est de bonis salutaribus. Aquin. Expositio in Rom. cap. 8. Prædestinatio enim includit in suo intellectu præscientiam et providentiam salutis omnium. Providentia autem, ut dictum est, quamvis sit omnium, non tamen omnia necessario contingunt, sed secundum conditionem causarum proximarum, quarum naturas et ordinem providentia et prædestinatio salvat. Præscientia etiam non imponit necessitatem rebus, nec in quantum est causa, cum sit causa prima, cujus conditionem effectus non habet, sed causæ proximæ; nec ratione adæquationis ad rem scitam, quæ ad rationem veritatis et certitudinis scientiæ exigitur, quia adæquatio ista attenditur scientiæ Dei ad rem, non secundum quod est in causis suis, in quibus est, ut possibile futurum tantum, sed ad ipsam rem, secundum quod habet esse determina

tum, prout est præsens et non futurum. Id. lib. i. dist. 40. quæst. 3. art. 1.

[ocr errors]

Page 149, note ( 6 ).

The knowledge of simple intelligence was thus defined: "Dicendum quod Deus dicitur scire aliquid du66 pliciter, vel scientia visionis, secundum quod videt res, quæ sunt, vel erunt, vel fuerunt, non solum in po“tentia causarum suarum, sed etiam in esse proprio; ❝vel scientia simplicis intelligentiæ, secundum quod "scit, quæ nullo tempore sunt, esse in potentia causarum "suarum." Aquin. lib. i. dist. 39. quæst. 1. art. 2. But when the divine knowledge was considered as the cause of things, it was then denominated the knowledge of approbation: "Manifestum est autem, quod Deus 66 per intellectum suum causat res, cum suum esset, ut "suum intelligeret; unde necesse est, quod sua scientia “sit causa rerum, secundum quod habet voluntatem con"junctam. Unde scientia Dei, secundum quod est “causa rerum, consuevit nominari scientia approba"tionis." Id. Summ. 1. prim. quæst. 14. art. 6. This approving knowledge of God, however, was confined to that which is good and equitable, every defect in human nature being attributable to ourselves alone: "Istum "autem carere gratia ex duobus contingit: tum quia "ipse non vult recipere, tum quia Deus non sibi infun“ dit, vel non vult infundere. Horum autem duorum ❝talis est ordo, ut secundum non sit nisi ex suppositione "primi. Cum enim Deus non velit nisi bonum, non "vult istum carere gratia, nisi secundum quod bonum "est; sed quod iste careat gratia, non est bonum sim"pliciter, unde hoc absolute consideratum non est vo"litum a Deo. Est tamen bonum, ut careat gratia, si eam habere non vult, vel si ad eam habendam negli

66

[ocr errors]

genter se præparat, quia justum est, et hoc modo est "volitum a Deo. Patet ergo quod hujus defectus ab❝solute causa prima est ex parte hominis, qui gratia

« AnteriorContinuar »