libri de re

numn aria.

centinus.

Barcia.

plufquam 100vir doctiffimus nactus eft ex ejufdem Diazii bibliotheca plufquam centum libros de re nummaria agentes. Nonnulli alii in fuis gaEmmanuel zophilaciis magnos habuerunt thefauros, fed abfconditos. Edidi Martinus, ego Emmanuelis Martini, Decani Lucentini, Epiftolas ad hoc argumentum fpectantes: noftratium animos excitavi ad hoc ftudium Gonzalecius excolendum. Clarus vir Andreas Gonzalezius Barcia recudi juffit Antonii Auguftini immortale opus numifmatum, inscriptionum, & aliarum antiquitatum. Eo vita functo, agnatus illius, ejufdem nominis, prætorii Granatenfis fenator, me adhortante illud edidit: & ftatim innumeri oculi aperti, & incredibilis multitudo eft inquiren, tium antiqua numifmata, atque inde orta difficultas inveniendi ea. Ego ibi fum, ubi rariffime reperiuntur: & ubi nemo verfatur in hoc erudito ftudio. Perfæpe inter amicos divifi nummos antiquos,, quos obtinere potui, Romani, qui apud me manent, tui erint.

SCIRE cupis, qui libri manufcripti Græci, aut Latini, vel hif toricorum, vel poëtarum; qui vetufti auctores inediti in Hifpania fuperfint? Catalogum Græcorum Latinorumque fcriptorum, qui extant in regia Madridienfi bibliotheca diligenter confecit, & edere Johannes cogitat clarus vir Johannes Iriarte, bibliothecarius regius. Bibliothecæ Scorialenfis varii indices evulgati. Sed quia rari funt, faciBibliotheca lius eft ipfam bibliothecam adire, & in ea ipfos libros confulere, Scorialnfis. fi comes adjungaris alicui viro, qui auctoritate vigeat apud biblio

Iriarte.

thecarium, aut illi monafterio præfectum. An vero poffint fuppleri lacunæ aliquæ, Livii, Taciti, Diodori Siculi, Dionis Caffii, aliorumque fimilium, res eft, quæ fciri nequit, nifi ipfi codices infpiciantur. Crediderim vero multa poffe fuppleri, & quamplurima alia melius legi: nam thefauri Hifpanici nondum funt effoffi. Quanti vero fint, facile colligere poteris, fi confideraveris, quàm felectæ bibliotheca Scorialenfem formaverint. Magnus ille AlphonAlphonfus V. fus V. Aragonum Rex, qui literas ita amavit, ut non dubitaverit dicere, Malle fe omnium regnorum fuorum (feptem autem potiebatur) jacturam facere, quàm minimam doctrina, adeoque doctos adamavit, fovitque, uti Laurentiam Vallam, Antonium Panormitam, Bartholomæum Faccium, Georgium Trapezuntium, Johannem Aurifpam, Jovianum Pontanum: & librum apertum pro infigni habuit, fignificans ftudium fuum erga libros, quibus fuorum regnorum bibliothecas implevit, ornavitque; præcipue fuam inftruxit raris, & antiquiffimis libris Græcis, Latinifque, qui poftea beneficio Ferdinandi

tati.

dinandi ducis Calabriæ ex teftamento pervenerunt ad Gundizalvum Perezium, Carolo V. a manu, Homeri Odyffeæ interpretem Hifpanum celeberrimum. Illi autem libri tefte Antonio Perezio ejus filio tranflati etiam fuerunt in Bibliothecam Scorialenfem, quam locupletarunt aliæ bibliothecæ felectiffimæ eruditiffimorum virorum: veluti Didaci Furtati de Mendoza, linguæ Latinæ, Græcæ, & Ara-Didaci Furbicæ peritiffimi; Antonii Auguftini, ad miraculum eruditi; Bene- Anton. Audicti Aria Montani in eruditis linguis verfatiffimi; aliorumqueguftini Aria Moneximiorum virorum, quorum longa feries referri poffet. Diligentia itaque oculari opus eft ad fecretas illas opes infpiciendas. Atque hoc velim confideres, Libri manu exarati, plurifque faciendi in Bibliotheca Scorialenfi, aut funt Hifpani, aut Arabici, aut Latini, aut Græci. Hifpani nondum in ufum publicum derivati funt; Arabici nunc incipiunt orbi literario innotefcere per Michaëlem Cafiri. Conjectare igitur quantum fperari poffit de Latinis, Græcifque.

PRÆTEREA in Hifpania fuiffe homines Latina Græcæque linguæ peritiffimos, optimifque & exquifitiffimis libris inftructos, nemo negaverit, fi meminerit Ferdinandi Nonnii Pintiani, Petri Johannis Nunnefii, aliorumque fimilium: quorum omnium libros ab Hifpania exportatos ad exteras bibliothecas, & plures in ea non manfiffe, difficulter crediderim. Remanent igitur adhuc plurimi eorum, & fuperfunt alii in paucis, fed numerofiffimis, & antiquis bibliothecis, quæ adhuc confervantur, & a gryphibus cuftodiuntur.

QUANTUS vir fit clariffimus JOHANNES TAYLORUS, fama prædicat, & abunde didici ab amico ejus ampliffimo Meermano. Quamobrem licet linguam Anglicam non intelligam, libenter a te accipiam Elementa Juris Civilis ab illo edita, ut meam inftruant bi

bliothecam.

SCIRE cupis præcipua opera literaria, quæ ab Hifpanis publica luce donata funt ab anno MDCC. Vaftam provinciam mihi mandafti. Eam breviter percurram.

VALENTINI habemus duas bibliothecas, quarum auctores, videlicet Jofephus Rodriguezius, monachus fodalicii Sanctiffimæ Triadis, & Vincentius Ximenes, prefbyter & doctor theologus, liberaliffimi funt in conterraneorum laudibus. Præcipue vero Valentini Valentini Scriptores. regni fcriptores, qui hoc noftro fæculo floruerunt, funt hi.

THO

Mathematicæ cempendium.

THOMAS Vincentius Tofca, prefbyter congregationis B. Philippi Nevii, qui in Hifpanorum gratiam edidit Compendium Mathematicum; itemque Philofophicum, fed hoc Latinè fcriptum, cui ego adjunxi inftitutiones morales.

JOHANNES Baptifta Corachàn, cujus eft Arithmetica Demonftrata, fæculo elapfo edita, & Mathefis Sacra a me evulgata.

JOSEPHUS Emmanuel Miniana, monachus fodalicii Sanctiffimæ Triadis, celebratiffimus ob Continuationem Hiftoria Johannis Marianæ, & Bellum Rufticum Valentinum.

EMMANUEL Martinus, decanus Lucentinus, cujus elegantiffimas Epiftolas proculdubio legisti.

HIACYNTHUS Segura, monachus Dominicanus, cujus eft Norte Critico, id eft, Polus Criticus.

PASCHASIUS Sala, præpofitus Valentinus, poft cujus mortem in lucem prodiit Sacrum Veterum Hebræorum Kalendarium.

NOBILISSIMUS vir, Georgius Johannes, qui fcripfit Narrationem Hiftoricam Itineris fui in Americam Meridionalem.

AUGUSTINUS Salefius, hujus regni hiftoricus, qui præter alia multa edidit Dissertationem de Turia Marmore nuper effoffo.

Scriptores INTER fcriptores Cathalanos numerandi funt, clarus vir NarCathalani. ciffus Felix, qui evulgavit Annales Cathaloniæ, definentes in rebus

Marianus
Ribera.

Antonius BaAtero.

Jofephus Finestrefius.

Anni MDCCIX.

EMMANUEL Marianus Ribera, monachus fodalicii B. Mariæ Virginis de Mercede, qui præter Regium Sacellum Barcinonenfe, editum anno 1698, evulgavit hoc fæculo librum de Regum Hifpania Patronatu in Regale & Militare Sodalicium Domina Mercedis Redemptionis Captivorum, & Centuriam primam ejufdem Sodalicii, in quibus libris quamplurima leguntur ex Barcinonenfi antiquiffimo archio depromta.

CLARUS vir Antonius Baftero Romæ fecit publici juris Crufcam Provincialem, opus eximium..

CELEBERRIMUS vir Jofephus Fineftrefius edidit Jurifprudentiam Antejuftinianeam, Prælectiones Cervarienfes, de fure Dotium libros

8

quin

quinque, & Commentarium in Hermogenianum, eruditiffima opera legalia. Idem brevi exhibebit Syllogen Infcriptionum Romanarum, quæ in Principatu Cathalauniæ, vel extant, vel aliquando extiterunt.

Ejus frater, Jacobus Fineftrefius, monachus Ciftertiensis, edidit Hiftoriam Monafterii Populeti, e cujus tabulario produxit multa scitu digniffima.

MATTHEUS Aymerich focietatis Jefu nuper in lucem publicam emifit Nomina & Acta Epifcoporum Barcinonenfium; in cujus operis fine legitur Syllabus Chronologico-Hiftoricus, ab eruditiffimo Jofepho Fineftrefio compofitus.

Ex reliquis Hifpaniæ provinciis, regnifque, multi viri hoc noftro fæculo fcriptis fuis nobilitati funt, ut clarus Ludovicus Salazarius, ob innumera genealogica fcripta celeberrimus.

JOHANNES Ferreras regiæ bibliothecæ Madridienfi præfectus ob Johannes Annales Hiftoricos valde notus, in quibus illud utile eft, quod fcrip-Ferreras. tores, quos fequitur, allegat.

FRANCISCUS de Berganza, monachus Benedictinus, qui in fine Francifcus de Antiquitatum Hifpaniæ, varia chronica vetera edidit, et in Ferraras Berganza. convicto, Ifidori Pacenfis Chronicon.

JOHANNES Interian de Ayala, monachus fodalicii B. Mariæ def. I. de Mercede, vulgavit Humaniores atque amaniores ad Mufas Excurfus, Ayala. itemque Pictorem Chriftianum eruditum.

CLARUS vir Andreas Gonzalez de Barcia Antonii Leonis Pineli Andreas Gonzalez. Bibliothecam Orientalem & Occidentalem mirifice auxit, multos libros ad hiftoriam Indiarum pertinentes recudi juffit, & Antonii Auguftini Dialogos de Numifmatis, Infcriptionibus, & Antiquitatibus, a me jam commemoratos.

CLARUS Vir Jofephus Bermudez, de Jure Regii Hofpicii fcripfit.J.Bermudez. CHRISTOPHORUS Rodriguez de Palæographia Hifpana. Rodriguez. JOHANNES Gomez Bravo Catalogum Epifcoporum Cordubenfium Gomez edidit.

Bravo.

PRODIIT etiam in lucem Benedicti Aria Montani Lectio Chri- B. A. Monftiana, interprete Petro de Valentia, eximius liber ad edifcendam tanus. linguam Hifpanam, fi conferatur cum Dictato Chriftiano ejufdem

auctoris.

N

LUCE

N. Antonii.

Marchio
Mondexar.

Laurentius
Bonivini.

Bernardus de

Ribera.

Stephanus

Terreros.

LUCE publica fruitur Nicolai Antonii Cenfura Hiftoriarum fabulofarum.

PLENA funt bonæ frugis Marchionis Mondexarenfis Opera Chronologica: Differtationes Ecclefiaftice repetitæ editionis, ab auctore ipfo emendatæ & auctæ; & Animadverfiones in Hiftoriam Johannis Mariana.

EQUES Mediolanenfis, Laurentius Bonivini, evulgavit Ideam Novæ Hiftoria Generalis America Septentrionalis, in cujus fine leguntur præclariffima opera historica, quæ auctor poffidebat.

EMMANUEL Bernardus de Ribera fodalicii Sanctiffimæ Triados, duo volumina edidit Inflitutionum Philofophicarum, & promifit duodecim.

STEPHANUS Terreros, Societatis Jefu, evulgavit Palæographiam A. M. Bur-Hifpanam, cujus verus auctor eft Andreas Marcus Burriel, ejufdem focietatis, qui præter Hiftoriam de Rebus Caliphornicis, edidit eruditiflimum librum de Equatione Ponderum & Menfurarum, nomine urbis Toleti.

riel.

POSTREMO Valentia renovantur varia opufcula, quibus Latinæ linguæ cognitio fit facilior per interpretationes Hifpanas, cujufmodi funt tranflationes Hifpanicæ aliquorum auctorum ex clafficis, ut felectæ Ciceronis Epiftolæ, interprete Petro Simone Aprili, & alia opera fimilia, quæ ego dedi imprimenda. Omitto alios fcriptores tibi notos, quorum judicium malo effe tuum, quam meum. HABES epiftolam plenam feftinationis. Diligentior ero, cum tua intererit, Vir humaniffime. Vale.

OLIVE, Pridie Calendas Septembres, Anno MDCCLXI.

[Thofe readers, who do not understand the Latin tongue, will have no reason to regret, that there is no translation of these epiftles annexed to them; fince the literary hiftory they contain, and the lift of authors, would afford them but very dry entertainment.]

LETTER