>> contractibus licitum, quid verò prohibitum >> ac cavendum sit. 3. » Ut verò pœnam in usurarios à jure sta>> tutam omnes agnoscant, repetenda ad ver>>bum visa fuit constitutio in Lateranensi Con>> cilio edita, quæ sic habet : Quia in omnibus » ferè locis, etc. » (Acta synodalia Osnabrugensis Ecclesiæ, pag. 39.) CLIV. Synode de Minden, de l'an 1632, part. II, decret. III. « Quod jure communi ac provincialium sta>> tutorum decretis circa enorme usurarum >> crimen, laudabiliter hactenùs constitutum est, >> præsenti sanctione renovamus. Quapropter » omnes et quoscumque usurarios contractus » tam laïcorum quàm clericorum, quomodo>> libet contingant, sive in excessu pensionum >> ac præstationum, sive in emptionibus censuum >> ac reddituum annuorum, damnamus ac im>> probamus; et non solùm contra tam abomi>> nabili vitio deditos, quàm etiam notarios, » ministros usurarum, pœnis à jure canonico >> præscriptis, privationis scilicet communionis >> et sepulturæ, condignæque restitutionis » arbitrariâ animadversione nobis reservatâ >> procedemus. » (Acta synodalia Osnabrugensis Ecclesiæ, pag. 249. ) CLV. Synode de Tournay, du 21 avril 1643, tit. 20 de usuris. << Cùm nobis fuerit relatum quòd in locis quibusdam, quandò aliqui æditui, in reddi» tione suorum computuum, remanent debito>> res cujusdam summæ, eamdem reservent cum obligatione certum censum annuatìm pendendi, et insuper capitale, quandocumquè ab illis exigitur, refundendi; declaramus id, cùm >> usurarium sit, non licere, et ne deinceps >>> ampliùs fiat prohibemus. » (Copié d'après le Dogma Ecclesiæ, pag. 373.) CLVI. Statuts synodaux de Gand, de l'an 1655, tit. XV. << Pastores sæpiùs inculcent gravitatem pec>> cati mutuandi ad usuram; et differentiam in» ter mutuum et emptionem reddituum clarè » sæpè explicent, ne ex conscientiâ erroneâ po>> pulo laqueus injiciatur.» (Copié d'après le Dogma Ecclesiæ, pag. 372.) CLVII. Dans l'assemblée générale du Clergé de France, de 1655, séance du 9 avril 1657, la question de l'usure fut portée, et décidée ainsi : « Sur ce qui fut demandé par une requête >> présentée à l'assemblée, par quelques notaires » de cette ville, si l'on peut, sans péché, prêter » de l'argent, par obligation ou par promesse, >> avec intérêt; et si les notaires peuvent em>>ployer l'intérêt dans le contrat de prêt, comme >> faisant partie de la somme principale, pour >> laquelle l'obligation est conçue : l'assemblée » déclara que ni l'un ni l'autre ne peut se faire » sans » sans péché. » (Collection des procès-verbaux des assemblées générales du Clergé de France, tom. IV, pag. 374 et 375.) CLVIII. L'assemblée générale du Clergé de France, de 1700, dans la censure d'un grand nombre de propositions, en comprit six, relatives à l'usure; titre x1 de usurâ. Propositio 54. « Contractus Mohatra (id est, » ille contractus, quo à mercatore res majore » pretio ad certum tempus solvendo distrahun»tur, ac statim ab eodem, stante eo contractu, » minore pretio, præsente pecuniâ redimuntur), >> licitus est etiam respectu ejusdem personæ, et >> cum contractu retrovenditionis præviè inito, >> cum intentione lucri. » Propositio 55. « Cùm numerata pecunia pre» tiosior sit numerandâ, et nullus sit, qui non » majoris faciat pecuniam præsentem quàm fu>> turam, potest creditor aliquid ultra sortem à >> mutuatario exigere, et eo titulo ab usurâ ex>> cusari. >> Propositio 56. « Usura non est dùm ultra >> sortem aliquid exigitur tanquam ex benevo» lentiâ et gratitudine debitum, sed solùm si >> exigatur tanquam ex justitià debitum. »> Propositio 57. << Licitum est mutuanti ali>> quid ultra sortem exigere, si se obliget ad non >> repetendam sortem usque ad certum tempus. » Propositio 58. « Tam licet ex alienatione per >> aliquot annos censum annuum exigere, quàm 25. TOME III. 586 CINQUIÈME DISSERTATION. » licet exigere censum perpetuum ex aliena» tione perpetuâ. כל כל CENSURA. « Hæ propositiones, in quibus mutato tantùm mutui et usuræ nomine, licèt res eòdem recidat, per falsas venditiones et alienationes, simulatasque societates, aliasque ejusmodi ar»tes et fraudes, vis divinæ legis eluditur, doc>> trinam continent falsam, scandalosam, cavil>> latoriam, in praxi perniciosam, palliativam » usurarum, verbo Dei scripto ac non scripto >> contrariam, jam à Clero gallicano reproba>> tam, Conciliorum ac Pontificum decretis sæpè >> damnatam. » 3 Propositio 59. « Usura etsi esset prohibita Judæis, non tamen Christianis, lege veteri in judicialibus præceptis abolitâ per Christum. »> CENSURA. << Hæc propositio verbo Dei contraria est, » novæ legis perfectionem et gentium omnium >> in Christo adunatarum fraternitatem tollit. >> (Mémoires du Clergé, tom. 1, pag. 727; et collection des procès-verbaux des assemblées générales du Clergé, tom. vi, pièces justificatives, pag. 203 et 204.) FIN DE LA 1.re PARTIE DU TOME TROISIÈME, DES CHAPITRES DE LA PREMIÈRE PARTIE DU TOME III. I. EXPOSITION de la question, et di- vision de la dissertation.. CHAPITRE PREMIER. De l'autorité des Théologiens sur le Quelle est en général l'autorité des Théo- Pag. 3 ibid. ibid. II. Observation générale sur le mérite V. Première condition. Le suffrage des nime.. VI. Seconde condition. Le suffrage una- ibid. 4 14 16 |