=

concedentibus atque confirmantibus. Æra millesima centesima septuagesima lertia. Raimundus Toletanus Archiepiscopus, conf. Ego Petrus Palentinus Ep. conf. Ego Arias Legionensis Ep. conf. Ego Martinus Auriensis Ep. conf. Ego Enego Avilensis Ep. conf. Ego Semeno Burgensis Ep. conf. =Ego Michael Tirasonensis Episcopus confirmo.=Ego Adephonsus Ovetensis Ep. conf. Ego Adephonsus totius Hispaniæ Imperator conf. Ego Comes Rodericus Martinez conf. Ego Comes Lop. Diez conf. Ego Comes Gorh. Gondichal conf. Ego Comes Fuero conf. Ego Comes Rendichalvo conf. Ego Berengarius Toletanus Archidiaconus conf. Ego Bernardus Caesaraugustanus Archid. conf. Ego Donatus Csaraugustanus Archid. conf. Ego Arsenino Saguntinus Archid. conf.=Ego Arnaldus Saguntinus Clericus conf.

=

XVII.

Professio cuyusdam Clerici in Tyrassonensi Sede intrusi.

Ex. arch. Sta. Mariæ de Valpuesta. (1)

In Dei nomine amen.

Ego Garcia Bernaldo, Dominus de Bugedo, spontanea mea voluntate, ut sic offero meum corpus, et animam Domino Deo, et ad Altare Sanctæ Mariæ Virginis, Vallis Compositæ, et ad tibi Bernardo, et Magistro Lupo pro hac ocasione, quæ fui deprehensus, et ab ordine deiectus Episcopatus Taraconensis, pro eo quod fui filius Sacerdotis; ut sim subyugatus ad ipsum Altare, cum omnibus Clericis omnibus diebus vitæ meæ ibi deservientibus, et ejus consilium, usque ad obitum mortis. Munio Magistro, teste. Garsia Clericus, testis. Garsia Clericus de Mioma, testis. Martin Telliz, testis. Tello Oueco, test. Martin Præsentius Præpositus Sact. Emiliani, test. Ioannes Clericus de Bugedo, test. Dominicus Clericus. test. Garsea Telliz, testis. Facta carta noto die tertio nonas Martij. Era MC.....VIIII (2).

(1) Argaez (fól. 228), qui eam ex tabulario monasterii transcripsisse refert.

(2) Videntur deficere litteræ LX, quo

casu Era responderet, anno 1i31: Argaez, ad annum 1137 versus illam redegit.

XVIII.

Bulla Innocentii Papae II in qua Communitas Calatayub Tirassonensi adscribitur Diæcesi, anno 1139.

Ex arch. Turiason. et Segunt. Eccles.

Innocentius Episcopus, Servus Servorum Dei, Venerabili Fratri Bernardo, Seguntino Episcopo, ejusque succesoribus Canonicè instituendis in perpetuum. Suscepti regiminis cura compellimur, quæ ad pacem Ecclesiarum pertinet, constituere, et earum quieti authore Domino providere. Nec dubium quod ex commisso officio ita Nos conuenit Paternorum Canonum decreta librare; ut unicuique Ecclesiæ sua jura serventur, et quæ à Fratribus nostris regulariter fiunt firma et inconcusa stabilitate firmentur: cuius rei gratia, Venerabilis Frater Bernarde, Episcope, tuis petitionibus clementer annuimus, et decisiones controuersiæ, quæ pro Ciuitate Soria inter te, ac Fratres nostros Michaelem Tirasonensem, et Bernardum Oxomensem Episcopos agebatur, factam per discretionem Fratris nostri Guidonis S. R. E. Diaconi Cardinalis, nostræ Apostolicae Sedis Legati, cum Consilio Illustrissimi Aldephonsi Hispaniarum Regis, necnon Archiepiscop. Episcoporum, Abbatum et aliorum Religiosorum, ac sapientium virorum, qui ad Concilium Burgense convenerant, authoritate Apostolica confirmamus, et perpetuis futuris temporibus rata manere sancimus: ut videlicèt de his quæ Seguntinæ Ecclesiæ pertinebant, Tirassonensis Ecclesia posideret Calatayub, Borobia, Alcazar, cum omnibus terminis earundem Villarum: Maiorem Ecclesiam de Calatayub, cum omnibus hæreditatibus suis, et hæreditates, quas ibidem emisse dignosceris. Olbegam, Villamfœlicem, quæ est inter Calataiub et Darocam, Villam quæ dicitur Salas propè Olbegam, reservatis nimirum ad proprietatem Seguntinæ Ecclesiæ duobus castellis, Deza videlicèt inter Calatayub, et Almazanum, et Fariza inter Calatayub et Medinam. Tibi vero, Reuerendissimè in Domino Frater Bernarde Episcope, de jure Oxomensis Ecclesiæ habere concessum est Ailonem, cum omnibus terminis suis, et hæreditates, quas ibi eiusdem loci habebat Episcopus: Aguileram, Castellum de Galbe, medietatem aldeæ quæ dicitur Liceras, Caracenam cum omnibus aldeis suis, cum duobus Monasterijs S. Saluatoris,

et Sanctæ Mariæ de Tiermes, Vagdum de Rege, Aquileram, Berlangam cum omnibus terminis suis, et cum Monasterio S. Bauduli, Velomazae, et Barcam, Almaçanum, cum omnibus terminis suis, de quo Oxomensis Episcopus querimoniam faciebat. Porro eidem Oxomensi concessum est habere. Soriam integram, cum omnibus terminis suis, de qua controuersia fuerat agitata, et Monasterium S. Maria de Bomaio, ac regales decimationes eiusdem Villæ, quæ juris fuerant Seguntinæ Ecclesiæ: quæ omnia, sicut ab eodem filio nostro Guidone statuta sunt, fauoris nostri munimine roboramus. Quascumque præterea possessiones, quæcumque bona Seguntina Ecclesia in præsentiarum justè et Canonicè possidet, aut in futurum concessione Pontificum, largitione Regum vel Principum, oblatione fidelium, seu aliis justis modis Domino propitio poterit adipisci, firma tibi, tuisque successoribus; et illibata permaneant: in quibus hæc propriis duximus exprimenda vocabulis Medinam videlicèt, Molinam, Sanctum lustum, Atentiam, ambos Castejones cum pertinentis suis: de regalibus quoque redditibus decimationes in toto Episcopatu. Salinas, Molendinos, nec non Seron Castellum, cum omnibus terminis suis. Decernimus ergo, ut nulli omnino hominum fas sit præfatam Segontinam Ecclesiam, super hac nostra concessione atque confirmatione temere perturbare, aut ei possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, seu quibuslibet molestiis fatigare: sed omnia integre con · serventur eorum pro quorum gubernatione et sustentatione concessa sunt usibus pro futura. Si qua sane in posterum Ecclesiastica Sæcularisve persona hanc nostræ constitutionis paginam sciens contra eam venire tentaverint ausu tememario, secundo, tertiove commonita, si non congrue salisfecerit potestatis, honorisque sui, dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a Sacratissimo Corpore, ac Sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri lesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtæ vltioni subjaceat: cunctis autem eidem loco sua jura servantibus sit pax Domini nostri lesu Christi; quatenus, et hic fructum bonæ actionis percipiant, et apud districtum judicem præmia eternæ pacis inveniant. Amen. Amen. Amen.

Ego Innocentius Catholicæ Ecclesiæ Episcopus, suscripsi†. Ego Conradus Sabinensis Episcop. †. Ego Gregorius Diaconus Cardinalis Sanctorum Sergij, et Bachi. †. Ego Theodorius S. Rufina Episcop. subs. t. Ego Otto Cardinalis S. Georgii ad Velum aureum . Ego Guido Diaconus Cardinalis SS. Cosma, el Damiani, iuxta Templum Romuli †. Ego Gerardus Presby

ter Cardinalis, tituli S. Laurentij in Lucina +. Ego Lucas Præsbyt. Cardin. SS. Ioannis et Pauli +. Ego Martinus Præsb. Cardin. Tit. S. Estephani in Celio Monte. Ego Guido S. Romanæ Ecclesiæ indignus Sacerdos +. Ego Ibo Præsb. Card. S. Laurentij in Damaso +. Ego Chrisogonus Præsbyt. Card. Tit. Petri, et loann. t. Ego Vbaldus Diac. Card. S. Mariæ in Vialata. Ego Gerardus Diacon. Card. Sanctæ Mariæ in Dominica †. Ego Vbaldus Diac. Card. S. Adriani †. Datæ litteræ per manum Apiaridi S. Romanæ Ecclesiæ Diaconi Cardinalis et Cancellarij, Secundo Nonas Martij Ind. II. Incarnationis Dominicæ anno MCXXXIX. Pontificatus vero Domini Innocentij Papæ anno decimo.

XIX.

Forum oppidi de Araciel. (1)

Ex arch. Computorum Navarrae (vulgo Cámara de Comptos) cart.o 3.o, fól. 203. (2)

In nomine Dei nostri Jesuchristi. Ego quidem Aldefonsus, Dei gratia Rex, facio hanc cartam donacionis vobis totos populatores in Aranciel, vel in antea ibi venistis populare. Placuit michi libenti animo et spontanea voluntate, et quod ibi populetis, de bono corde dono et concedo, quod habeatis tales fueros, quomodo habent illos de Cornaco (3), et insuper dono vobis quod habeatis illam aquam pro rigare in unoquoque mense II dies et Il noctes de Corella, et de Alfaro: et dono et concedo vobis, quod habeatis toto vestro termino hiermo et populuto, sicut hodie illum habetis, et quomodo illum habuit in tempus de Mauros........... Facta carta in era MCLXII in mense Augusti in illa populacione de Almacan, regnante me Aldefonso, Dei gratia, rex in Aragone et in Pampilona, et in Castella, et in Suprarbi, et in

Ripacurcia. Episcopo Stephano in Hosca. Episcopo Petro in Cesaraugusta. Episcopus Michael in Taraçona. Episcopus Sancius in Irunia. Alius episcopus in Najera. Joannes Didaz in Malonda. Galter de Guiduilla in Centroneco, Majorino in predicto Aranciele. Sancio Lopez de Sada, et Jassion de Saboya, testes. Ego Petrus de Petra Rubea hanc cartam scripsi et hoc signum feci.

XX.

Forum Calatayubii et Bulla Lucii Papae II.

In Dei nomine Amen.

Ex arch. Barch. et Bilbilitano. (1)

Noverint universi quod anno a Nativitate Domini millessimo quingentessimo quinquagessimo quarto, die vero intitulato decimo tertio mensis Martii, apud civitatem Caesaraugusta, et in Aula superiori Dominorum Diputationis Regni, ubi Curia Domini Justitiæ Aragonum solita est celebrari, horaque celebrationis ejusdem, coram multum magnifico et provido viro Domino Gundisalvo Perez Caniete Jurisper. Locumtenente, multum magnifici et circunspecti viri Domini Ferrarii de Lanuza, militis, Serenissimi Domini nostri Regis Consiliario ac Justitiae Aragonum in ediditio pro tribunali sedente et causas publice more solito audiente, dictaque Curia multitudine procuratorum, partium, advocatorum existente copiosa, comparuit personaliter constitutus Magnificus Alfonsus de Ciria, Notarius Causidicus Cæsaraugustæ

(1) Hic forus hodiedum merita jam celebritate gaudet. Jam dudum prodiit in lucemeurante Dno. Thoma Muñoz, qui eum typis dedit sine Bulla Lucii tertii, et juxta quædam privata trasumpta. Evulgavit illud postea D. Prosper Bofarull (t° 8.° Colectionis suae Aragonensium ineditorum) juxta trasumptum, quod in Barchinon. archivio servatur (Reg. n.o 64, fól, 36) quod quidem trasumptum juxta instrumentum confirmationis Ildephonsi II Aragonensis Regis exaratum erat.

Adduntur in hac tertia editione emmendationes aliquot juxta aliud secundum trasumptum coram Justitia Mayori Aragonum, anno MDLIV, quod servatur in arch. Cleri parrochialis Calatayubii et præ oculis habuit D. Mic. Monterde Prior Sancti Sepulchri ut huyus fori apologiam et descriptionem scriberet.

Significant (B.) variantia juxta litio nem Bofarull, (Mont.) juxta transcriptum Dni. Monterde, (Mz ) juxta editionem Dni. Muñoz.