sadversus ea, quæ rabidus canis oblatrabat, cum omni man:suetudine, incunctanter respondere, & omissis propriis contumeliis pro injuriis Catholicæ Fidei condolens ipsi tyrranno audaciter resistere: cujus constantia magis, magisque permotus insanissimus Rex multò magis cœpit rabido ore rabidioribus adversus Dei famulum infremere latratibus. Deinde ut tunicam sanctissimæ Virginis Eulaliæ præsentaret, quam in Basilicam Arianæ pravitatis ibidem in Toleto habere deberet, cœpit minis, terroribusque impellere. Ad hæc vir Dei respondit: Compertum tibi sit, quia cor meum sordibus Arianæ superstitionis numquam maculabo : tam perverso dogmate mentem meam numquam inquinabo: tunicam Dominæ meæ Eulaliæ sacrilegis hæreticorum manibus polluendam, vel etiam summis digitis contrectandam nunquam tradam, nec ante (1) reperta quocumque tempore possideri potest. Hæc profanus tyrannus audiens in furorem insaniæ versus festinanter, celeriterque ad Emeritensem urbem misit, qui ubique ipsam sanctam tunicam solicite requirerent, & tam in, thesauro Ecclesiæ S. Eulaliæ, quam etiam in thesauro Ecclesiæ senioris, quæ vocatur Sancta Hierusalem, sagaciter scrutantes eousque perquirerent, quousque eam repertam ad eum deferrent. Qui cum venissent, & ubique strenuè requisissent, minime repererunt, ac sic vacui ad Regem suum redierunt: quod cum ei renuntiarent, acrius infrendere cum dentium stridore contra virum Dei diabolus cœpit: cumque ejus obtutibus sisteretur, ait ad eum: Aut dic ubi est, quod requiro, aut si non dixeris, cognosce te gravioribus afficiendum esse injuriis, & post in regionem longinquam in exilium profecturum, ubi multis ærumnis affectus, omnibusque necessitatibus intolerabiliter cruciatus crudeli morte deficias. Ad hæc vir Dei tale fertur dedisse responsum: Exilium mihi minaris? Compertum tibi sit, quia minas tuas non pertimesco. Exilium nullatenus pavesco. Et ideo obsecro te, ut si nosti regionem aliquam, ubi Deus non est, illic me exilio tradi jubeas. Cui ille ait: Et in quo loco Deus non est Biotenate? (2) & vir Dei respondit: Si

(1) Tam, nec à te reperta. ( ) Vide Tomo X. pag. 276. Improperii vox erat, quæ hic pro mente capto sumi potest.

Si nosti, quod in omni loco Deus est, cur mihi exilium mintris? Nam ubicumque me direxeris, novi, quia numquam pietas Dei me derelinquet. Sed & hoc certum habeo, quia quantum tu in me crudeliùs fueris debacchatus, tanto magis me misericordia ejus subsequetur, & consolabitur clementia ejus. Ob cujus constantiam majori supplicio pessimæ mentis suæ insanissimus tyrannus interius afflictus, felle & amaritudine nimia permotus, ad eum ait: Aut præsenta mihi ipsam tunicam, quam fraudulenter subripuisti, aut si non præsentaveris, diversis suppliciis faciam divaricari membra tua. Cui miles Dei ita imperterritus respondit: Jam dixi tibi semel & iterum, quia minas túas non formidabo. Sed si quid valet meas tua perversa amplius adversum me excogitet. Ego tamen nec te pertimesco, nec metu territus id, quod requiris, præsentabo. Sed hoc scito, quia tunicam ipsam igne combusi, pulveresque ex ea feci, & in liquorem aquæ permixtos bibi. Et tactu manus suæ contrectans stomachum, dicebat: Evidenter cognosce, quia in pulveres redactam illam bibi, & ecce hic intus in ventre meo est, numquam tibi illam reddam. Hoc autem ideò dicebat, quia nullo sciente sibi eam in stomacho plicatam infra sua indumenta linteis involutam præcinxerat, & ita eam Deo solo conscio gestabat, nam sic cæcavit Deus oculos ipsius Regis, & omnium assistentium ei, ut nullus intelligeret, quemadmodum vir Dei ista prosequeretur.

31 Dum hæc, & his similia loqueretur, & esset multa cæli serenitas, majestas divina cælitùs fragore magno repente intonuit, ita ut tremebundus de trhono suo Leovigildus Rex in terram cum magno pavore procideret. Tunc vir Dei cum exultatione magna constanter ait: Si Rex es, ecce Regem, quem timere oportet, nam non talis, qualis tu est. Tunc deinde spiritus nequam extemplò noxialibus verbis os sacrilegum tyranni convitiis semper armatum reseravit, & istam protinus impietatis suæ sententiam oblatravit: Masonam moribus nostris semper contra nos infestum, & fidei nostræ inimicum, religionique contrarium, ocyus à conspectibus nostris substractum exilio relegari jubemus. Cumque hujuscemodi inimicus impiissimus Rex malam sanè (1) sententiam

(1) Mor, malé sanam.

con

contra insontem dedisset, quamtotius ministri compares criminis eum à conspectibus ejus abstraxerunt, equumque ferocem ei ad sedendum præcipiente Rege paraverunt, qui eum ita præcipitaret, ut cadens fractis cervicibus crudeliter interiret. Tantæ scilicet ferocitatis equus erat, quod nullus sessor (pro eo, quod jam multos per præceps, (1) corrueré fecerat) ascendere præsumebat. Cumque viro Dei, ut in eum ascenderet, pararetur, Rex crudelissimus per fenestram imminentem (2) Palatii respiciens expectabat, ut ei vir sanctus de equo casurus ingens spectaculum præberet. Statimque in nomine Domini edito vexillo Crucis sanctissimus Sacerdos ascendit equum ferocem, quem ei Dominus velut agnum man 'suetissimum reddidit: cœpit namque cum omniˇmansuetudine, & cautela, itineris sui pergere viam, qui paulo ante immenso flatu, & fremitu incessanti totius corporis motu, quasi despiciendo, alium ferre recusabat. Cumque hoc miraculum omnes cernerent, obstupescentes valde admirati sunt: nam & ipse rex in magnam conversus est admirationem. Sed quid cæco prodesse poterat jubar splendidissimum solis, cujus arcana omni opere offuscaverat sævissimus hostis?

CAPUT XIII.

1

NEPOPIS PSEUDO EPISCOPUS ARIANUS Emerita substituitur: Masona verò in Monasterio triennium exul miraculis claret.

32

IG

Gitur San&tus vir Antistes Masona tribus tantum de suis secum comitantibus pueris ad locum destinatum pervenit, cum quibus eum mox homines punituri, qui à Rege missi fuerant exilio, in Monasterium religarunt: (3) cujus religatio fuit summa sublimitas, contumelia perspicual sanctitas, peregrinatio immensa felicitas. Post hæc subrogatur ei Pseudo sacerdos Nepopis nomine, ac in locum viri Dei

(1) Mor. præcipites. (2) Biv. eminens. Tam. eminus. (3) Biv, religarunt, Tam. relegaverunt. Perperam Moreno relegati sunt o to Wak (4) Tom. XIII.

Aaa

in Emeritensem urbem subtituitur: homo namque profanus, servus sanè diaboli, Angelus Satanæ, prænuntius Anti-Christi, & hic alienæ Civitatis erat Episcopus. Sed quantum vir Dei crescebat virtutibus copiosis, è contra ille foedabatur actibus nefandis. Cum jam per annos tres, & eo amplius, beatam vitam beatus degeret vir Masona, multisque inibi præpolleret virtutibus, omnia quæ ibidem suis usibus suorumque famulorum habere poterat necessaria, pauperibus erogavit: cumque penè nihil remansisset quod largiri deberet, quædam vidua paupercula, quæ multis obsistebat (1) ærumnis, ad eum stipem fagitans advenit. Cum verò vir Dei qui jam omnia in opus simile comsumpserat, magnoperè inquireret, quid ei impertiret, & quia minimè reperiret, cœpit pueros, qui cum eo erant, deposcere, ut si aliquis eorum aliquid haberet, ei fideliter præsentaret, quod jam dictæ mulierculæ tribueret: è quibus unus, nomine Sagatus, qui præerat ceteris, respondit dicens: Habeo quidem unum solidum, sed si dedero, nihil omnino unde nobis, vel bestiunculæ nostræ ut postmodum emamus, habebimus. Cui vir Domini ut sine aliqua hæsitatione integrum daret, nihilque sibi ex eo reservaret, præce pit, non ambigens sibi Dominumn affuturum, qui illi omnia bona protinus subministraret. Qui cum jussioni ejus obtemperans mulieri ipsum solidum dedisset, post pusillum ad eamdem mulierem prædictus Sagatus cucurrit, eamque deprecatus est, ut quia non erat unde sibi victum emeret, ei de ipso quod fœnerabat, saltem vel uhum tremissem redderet, unde suæ necessitati consuleret: cui statim unum absque mœstitia reddidit: duos veró secum jucunda mente portavit. Nec mora. Et ecce subbito ante fores Monasterii reperti sunt ducenti asini onusti stantes, qui missi cum alimoniis diversis ad eumdem virum à diversis viris Catholicis fuerant. [Quod cùm vi10 Dei fuisset nuntiatum, & ab his qui venerant] (2) esset obla tum, Omnipotenti Deo immensas referens gratias, illico præcepit accersiri Sagatum: qui cum venisset, ait ad eum vir Dei: Quantum dedisti mulieri eleemosinam poscenti? At ille respondit: Secundùm imperium tuum solidum, quem habui, ia

(1) Ita Biv. Alii obsite, (3) Desunt apud Biv

integrum dedi. Sed quia urgebat necessitas, unum ab ea tremissem postea accepi. Et vir Domini dixit: Indulgeat tibi Dominus, frater, quia ambiguus extitisti, & de miserationé Domini desperasti. Insuper & in multos pauperes peccasti. Duos tremisses dedisti, ecce duo mille solidos, & ducentos asinos oneratos multis alimentis accepisti, nam si tertium tremissem non abstulisses, proculdubio trecentos asinos onustos accepisses. Qui deinde gratias agens, atque gratiam benedictionis suæ pro gratiarum actione reddens, cunctos, qui eum requisierant, sacris elogiis, simul & epistolis (1) similiter refecit. Ille verò confestim pene cuncta, quæ illi directa fuerunt, pauperibus erogavit.

CAPUT XIV.

LIUVIGILDUS REX PERCUSUS A SANCTA Eulalia Masonam restituit Ecclesiæ Emeritensi. \

33 POST aliquot verò dies cum in Basilicam ipsius Monasterii gratia orationis intrasset, subito super altare ejusdem Sanctæ Basilicæ sacratissima Virgo Eulalia in columbæ specie nivei candoris apparuit, eumque blandè alloquens, utpote piissima Domina, fidelissimum consolari dig nata est servulum. Deinde ait ad eum: Ecce jam tempus est, ut ad tuam regrediens civitatem, pristinum mihi debeas exhibere servitium. Et hæc dicens alacri volatu ab oculis ejus evanuit. Vir autem Dei licèt tantæ visionis, tantæque consolationis gratia exultaret, flere nimium cœpit, quòd quietem paupertatis, & peregrinationis suæ amittens ad turbines & procellas mundiales reverteretur. Non illi quippe ambiguum erat, id quod audierat, confestim esse complendum.

34 Tum deinde nulla intercurrenté mora præfata gloriosa Virgo injurias servi sui severissima vindicavit ultione. Denique nocte quadam recubanti in strato suo impio Leovigildo tyranno adstitit, eique flagris diu, multumque utraque latera verberavit, dicens: Redde mihi servum meum, nam si moram

(1) Biv. sacris eloquiis, simul & epulis refecit.

fe